Хөвсгөл аймгийн баяр наадамд түрүүлж, айрагдсан морьдын цуваа

Хаан Дулааны өвөр бэл, Хатан Дэлгэр мөрөний хөвөөнд нар хур тэгширсэн монгол наадмын торгон ногоон дэвжээнээ шандас сорьсон хурдан морины уралдаанд нийт зургаан насны 600  шахам гаруй хурдан хүлгүүд тоосоо өргөснөөс:
Азарга
1.Тосонцэнгэл сумын уугуул уяач Мөнхөөгийн Бат-Очирын халтар азарга түрүүлэн ирж түмэн олноо баясгалаа. Халтар азарга Хэнтий аймгийн Баянхутаг угшилтай бөгөөд өмнө  нь хязаалан, соёолон насандаа аймгийн баяр наадамд айрагдаж байсан, “Дэлтэй цэнхэр-2013”хаврын бүсийн уралдаанд аман хүзүүдэж байсан билээ. Халтар азарганы уяа сойлгыг аймгийн Алдарт уяач Баясгалан тааруулжээ.
2.Галт сумын уугуул Н.Пүрэвдоржийн “Мустанг хонгор” азарга аман хүзүүнд хурдаллаа. Хонгор азарга Дорнод аймгийн угшилтай, АХ-91 жилийн ойн аймгийн баяр наадамд түрүүлж байсан бөгөөд "Дэлтэй цэнхэр-2013" хаврын бүсийн уралдаанд түрүүлж байсан хурдан хүлэг юм.
3.Баянзүрх сумын уугуул "Лидер Кашмер" ХХК-ийн захирал Л.Ганболдын хул азарга. Соёолон настай энэ азарга Сүхбаатар аймгийн Халзан сумын МУ-ын Алдарт уяач А.Ухна агсаны унага бөгөөд өнгөрсөн хаврын аймгийн бүсийн уралдаанд аман хүзүүнд, 2013 оны 7-р сарын 5-нд Бүрэнтогтох суманд болсон Туяа бригадын 40 жилийн ойн азарганы уралдаанд түрүүлсэн бөгөөд давхар уяагаараа ийнхүү аймгийн наадамд айрагдлаа.
4.Хөвсгөл аймгийн Тосонцэнгэл сумын уяач Д.Гэндэнсүрэнгийн “Идэр халтар” азарга. Халтар азарга 1980 оны аймгийн наадамд түрүүлж байсан Түнэлийн Лувсаннямын халтар азарганы төлийн төл бөгөөд 2012, 2013 онд Тосонцэнгэл сумандаа дараалан түрүүлэн ирж энэ жил давхар уяагаараа ийнхүү аймгийнхаа баяр наадамд айрагдсан Хотгойд нутгийн унаган хүлэг юм.
5.Баянзүрх сумын уугуул "Лидер Кашмер" ХХК-ийн захирал Л.Ганболдын хул саарал азарга
Их нас
1.Хөвсгөл аймгийн Рашаант сумын уяач Ц.Амаржаргалын хул халзан морь. Хул халзан морь Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан сумын унага, АХ-ын 91 жилийн ой, аймгийн баяр наадамд түрүүлж байсан төдийгүй 2008 оны Дүнжингарав улсын уралдаанд 16-д давхиж байсан онц хурдан хүлэг ийнхүү аймгийн баяр наадамдаа хоёр дахь удаагаа түрүүлэн ирж түмэн олноо баясгалаа. Хул халзан морины уяа сойлгыг уяач Ц.Амартүвшин тааруулжээ.
2.Тариалан сумын уяач Л.Мөнхбатын хүрэн морь
3.Тосонцэнгэл сумын уугуул аймгийн Алдарт уяач С.Гүнширийн Дорнод угшилтай хонгор морь
4.Баянзүрх сумын уугуул "Лидер Кашмер" ХХК-ийн захирал Л.Ганболдын буурал морь
5.Түнэл сумын уяач Ж.Отгонлхагвын улаан борь морь. Сумандаа хоёр айрагдсан.
Соёолон
1.Галт сумын уугуул "Мустанг" ХХК-ийн уяач Н.Пүрэвдоржийн ягаан халзан
2.Шинэ-Идэр сумын уугуул аймгийн Алдарт уяач Ч.Цэрэнбатын буурал үрээ. Буурал үрээ АХ-91 жилийн ойн аймгийн баяр наадамд хязаалан насандаа түрүүлсэн бол энэ жил аман хүзүүнд хурдалж наадамчин олноо баясгалаа.
3.Их-Уул сумын уяач Ганболдын хүрэн үрээ. Сүхбаатар аймгийн халзан сумын угшилтай хүрэн үрээ 2013 оны 3 сарын 18-нд Эрдэнэбулган суманд болсон аймгийн зүүн бүсийн хурдан морины уралдаанд түрүүлэн ирж байсан бөгөөд үнэнхүү хурдан болохоо батлан аймгийн наадамд айрагдлаа.
4. Баянзүрх сумын уугуул "Лидер Кашмер" ХХК-ийн захирал Л.Ганболдын хүрэн үрээ
5.Жаргалант сумын уяачдын холбооны тэргүүн Лхагваагийн хүрэн халзан
Хязаалан
1.Аймгийн Алдарт уяач Ч.Цэрэнбатын хээр үрээ. "Дэлтэй цэнхэрийн хурд" аймгийн бүсийн уралдаанд аман хүзүүдэж байсан хээр үрээ түрүүлэн ирж түмэн олноо баясгалаа.
2.Их-Уул сумын уугуул Ч.Нанжидсүрэнгийн Үйзэн хонгор. Хонгор үрээ шүдлэн насандаа аймгийн баяр наадамд түрүүлж байсан бөгөөд мөн "Дэлтэй цэнхэрийн хурд" бага гурван насны морьдын уралдаанд хоёр удаа айрагдсан хурдан хүлэг юм.
3.Их-Уул сумын уяач Баасандалайн халиун үрээ. Энэ үрээ хэдхэн хоногийн өмнө болсон Тосонцэнгэл сумын наадамд түрүүлэн ирсэн бөгөөд давхар уяагаараа айргийн гуравт давхилаа.
4.Тариалан сумын уяач Чинбатын буурал үрээ
5.

Шүдлэн
1.Аймгийн Алдарт уяач  Ч.Цэрэнбатын хээр үрээ
2.Их-Уул сумын аймгийн Алдарт уяач Нямбалын хар үрээ. Сүхбаатар аймгийн Халзан сумын угшилтай хар үрээ дааган насандаа олон удаа айрагдсан бөгөөд шүдлэн насандаа Тариалан, Тосонцэнгэл суманд түрүүлэн 3 дахь давхар уягаараа аймагтаа аман хүзүүдлээ.
3.Түнэл сумын уяач М.Доржийн борлог алаг. Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан аймгийн угшилтай борлог үрээ Түнэл сумандаа аман хүзүүдээд давхар уяагаараа айрагдлаа.
4.Тосонцэнгэл сумын уугуул Түнэл сумын харьяат Г.Нямдоржийн бор халзан. Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан угшилтай. Дааган насандаа Тосонцэнгэл, Түнэл сумын 60 жилийн ой, Эрдэнэбулган сумдын наадамд түрүүлэн, "Ирээдүйн түмэн эх-2012" хурдан дааганы уралдаанд аман хүзүүнд хурдалж байсан бор халзан үрээ энэ жил Түнэл суманд түрүүлэн давхар уяагаараа аймгийнхаа наадамд айрагдлаа.
5.Тариалан сумын уяач Л.Мөнхбатын хөх бор үрээ. "Дэлтэй цэнхэрийн хурд-2013" аймгийн бүсийн уралдаанд айрагдаж байсан.
Даага
1.Тосонцэнгэл сумын залуу уяач Б.Эрдэнэбаатарын хүрэн даага. Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан угшилтай энэ даага энэ жил Тосонцэнгэл сумандаа аман хүзүүдсэн.
2.Шинэ-Идэр сумын аймгийн Алдарт уяач Ч.Цэрэнбатын бор
3. Шинэ-Идэр сумын аймгийн Алдарт уяач Ч.Цэрэнбатын хээр 
4.Улаан-Уул сумын уугуул Мөрөн сумын харьяат аймгийн Алдарт уяач Л.Ганбатын хул даага
5.Тосонцэнгэл сумын залуу уяач Ганболдын хүрэн халзан даага. Тосонцэнгэл сумын наадамдаа түрүүлэн ирсэн бөгөөд давхар уяагаараа айргийн тавд хурдалж нутгийн зон олноо баясгалаа.

Мэдээллийг: "Дэлтэй Цэнхэр" МСУХ-ны ажлын алба Т.Наранхүү
2013.07.13