Аймгийн Алдарт уяач Н.Доноодой: Олон жилийн дараа хүслээ биелүүллээ

АХ-95 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадамд хээр даагаа түрүү магнайд хурдлуулсан Хэнтий аймгийн Дархан сумын уугуул, аймгийн Алдарт уяач Намжилын Доноодойн баярын сэтгэгдлийг уншигч танаа хүргэж байна.
-Хээр даагаа төрийнхөө наадамд түрүүлгэсэн танд баяр хүргэе. Баяр наадмынхаа сэтгэгдлээс хуваалцахгүй юу?
-Баярлалаа. Нар хур тэгширсэн үнэхээрийн сайхан наадам боллоо. Улсын наадам Буянт-Ухаад болдог байхад хоёр удаа очиж наадаж байсан. Харин Хүйн долоо худагт уралддаг болсноос нь хойш анх удаа ирлээ. Монгол төрийн наадам сайхан болдог болжээ.
-Өмнө нь улсын наадамд ирэхдээ ямар амжилт гаргаж байсан бэ?
-1990-ээд оны эхэн үеэр хоёр удаа ирж байсан. Тэр үед азарга  маань 17-д давхисан нь хамгийн том амжилт даа.
-Өнөө жилийн хувьд хэдэн насны морьтой ирж оролцсон бэ?
-Энэ жил хоёр даага мордуулсан. Манай хүү Бизъяа авч явсан юм. Тод манлай уяач Д.Онон бид хоёр эртний танилууд. Манай энүүгээр отор нүүдэл хийж, өвөлжиж хаваржиж байсан юм. Тэр үеэс биенээ мэдэх тул улсын наадмаас арваад хоногийн өмнө  “хүү маань хоёр даагатай явлаа” гээд ярьсан. “Манай дээр ирээд буу“ гэсэн юм. Тэгээд л хүү маань Тод манлайгаас зөвлөгөө авч үрээнүүдэдээ ажил хийж байгаад мордуулсан байна лээ. Тод манлайн буянаар  хээр үрээ маань төрийнхөө наадамд түрүүллээ. Үүнээс сайхан юм гэж юу байхав дээ.
-Хээр үрээнийхээ удам угшлыг танилцуулаач?
-Хээр даага Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын харьяат Мэндбаяр гэдэг хүний адуу байгаа юм. Мэндбаяр гэж миний хуурай дүү л дээ. Хээр үрээгээ надад бэлгэнд өгсөн юм.
-Хавар уралдсан уу?
-Үгүй ээ, анхны уралдаан нь улсын наадам боллоо.
-Морь цоллуулахад ирж амжсан уу?
-Амжсаан. Төв цэнгэлдэх хүрээлэндээ ороод морио цоллуулж зогсох шиг сайхан зүйл хаа байхав. Би урьд нь “морио түрүүлгэж, айрагдуулчихаад төв цэнгэлдэхдээ цоллуулж зогсохсон. Үнэхээр сайхан байдаг байхдаа” гэж боддог байлаа. Олон жилийн дараа тэрхүү хүслээ биелүүллээ. Хурдан морь сонирхон уяж байгаа залуучууд маань ч гэсэн олон жил шантралгүй уяарай, нэг л өдөр үр шимийг үзэх болно.
-Хэдий үеэс морь уяж байгаа билээ? Танай дээдчүүл морь уядаг байв уу?
-Уянаа. Манайх хэдэн үеэрээ  мал маллаж байгаа улс. Миний хувьд хурдан морь унаж байгаад хүндэдмэгцээ уясан. Хэнтий аймгийн Бор-Өндөр, Дархан сумдаараа нааддаг хүн.
-Таны уяж байсан морьдоос хамгийн өндөр амжилт үзүүлсэн нь...?
-Миний хүрэн азарга Дархан сумандаа гурван жил дараалан түрүүлсэн. Хөлс нь хатчихаад байхад арын азарга нь ирж байсан түүхтэй. Тэр хавийнхан андахгүй ээ. Хүрэн азарга маань манай хадам Буяндаш гэж хүний адууных. Дээд удмыг нь хөөвөл Ононмөр хавангийн адуу болно.
-Удамт хүлгүүдээрээ урамтай сайхан наадаарай. Амжилт хүсье.
-Ерөөл бат оршиг.
А.Энхжил