​Уяач Р.Баатарцогт: Унаган хонгор халзан үрээ маань бузгай давхилтай

Төв аймгийн Баянжаргалан сумын харьяат Р.Баатарцогтын ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна. 

-Удам дамжсан уяачийн хүүхдүүд багаасаа л морь малтай ойрхон өссөн болов уу. Та хэдэн настайгаасаа морь унаж сурсан бэ?
-Анх зургаан настайдаа морь унаж сураад 16 хүртлээ хурдан морь унасан. Айлын бага хүү учраас тэгж олон жил унасан байх л даа. Нэг жилийн наадамд даага, шүдлэн, хязааланг унаж, гурван түрүү хүртэж байлаа. Аав бид хоёр сумын наадмаас гадна төмөр замын ойн уралдаанууд Говьсүмбэрийн Баянталын наадамд их явдаг байсаан. Мөн аймгийн баяр наадамд очиж их насаа тавд, соёолонгоо аман хүзүүнд хурдлуулж байлаа. 
-Тэгвэл уяачийн гараагаа хэзээ эхэлсэн бэ?
-1990 онд сургуулиас гараад, 2000 онд айл гэр болж, өрх тусгаарласан. Тэгээд бие даан морь уях болсон доо. 
-Анхны айраг түрүүгээ хэдэн оны ямар наадмаас хүртсэн бэ?
-1995-1996 оны үед Говьсүмбэрийн наадамд хязаалан айргийн тавд оруулж байсан. Нутгийнхаа улсыг дагаж хязаалан, соёолон, шүдлэн гуравтай очоод хязаалангаа тавлуулж, анхны айргаа амсаж байлаа. Түүний дараа Баянталд очиж шүдлэнгээ дөрөвт давхиулаад, сумандаа ганц нэг морь айрагдуулсан байх. Тэгээд нэг хэсэг айраг авч чадалгүй өнжсөн. Сүүлийн дөрвөн жил л сумандаа ганц хоёр морь айрагдуулж, овоо, тахилгын наадмаас айраг алдахгүй л байна. Даагандаа дөрөв айрагдсан бузгай давхилтай хонгор халзан үрээ маань нондин хоёр айрагдсан. Энэ жил соёолондоо нэг түрүүлж, хоёр айрагдлаа. 
-Өөрийн адуу юу?
-Манай өөрийн унаган адуу. Эцэг тал нь манайхны зүүн хойд Төв аймгийн Баяндэлгэр чиглэлийнх. Үүнээс гадна бас нэг шарга азарга бий. Хязааландаа тавд, соёолондоо дөрөвлөсөн. Одоо долоон настай азарга. Мөн нэг хонгор даага суманд айрагдсан. Би нэг иймэрхүү л амжилттай уяач даа. 
Та сумынхаа МСУХ-ны адууг сайн дураараа малладаг гэсэн. Тэр талаараа яриач? 
Манай сум уяачдын холбоотой болоод сумынхан, морь уядаг хүн бүр л өөрийн адуунаас бэлэглэж, цөм сүрэг бүрдүүлсэн юм. Хүн болгон дор бүрнээ тийм сайхан сэтгэл гаргаж байхад би бас дэмжье гэж бодоод уяачдын нэг удаагийн хурал дээр “Би тэр адууг нь сайн дураараа маллая” гэдгээ хэлсэн юм. 
-Уяачдын холбооны адуунаас уядаг уу?
-Арай л амжихгүй байна. Морины хүүхэд бас асуудалтай. Түүнээс уячихаар адуунууд бий л дээ. 
-Уг нь өөрийн хүүхдүүд тань морь унадаг бололтой юм?
Хүү маань сайн унаж байгаа. Охин ч сайн унадаг байсан. Одоо багыгаа унаанд сургах гээд бэлдээд л байна. Хоёр хүү маань моринд дуртай. Бага нь шилбүүр унаад л давхиж явдаг. Том хүү маань ч ялгаагүй сургуульд ороогүй жаахан байхдаа намайг дагаж, өвөл адуунд явна гэсээр хамт явдаг. Нутгийн улс харчихаад “Хүүхэд хөлдөөх гэлээ” гээд намайг зэмлэдэг байсан юм. Нэг намар орхиод явсан биш хоёр өдөр төөрүүлээд олж авсан. Түүнээс хойш хашраад дагуулаад явдаг болсон юм. 
-Тэгвэл яваандаа морь уях юм байна даа. Бидний урилгыг хүлээж авч ярилцсанд баярлалаа. 
Баярлалаа. Та бүхний ажилд амжилт хүсье. 

П.Ундраа