Давируул

2012 оны 5-р сарын 28 -нд

Европчууд морь унахдаа ташуур хэрэглэдэггүй, харин тусгай давируулаар давирдаг. Дөрөө гараагүй балар эртний үед давируулыг бүтээсэн гэдэг бөгөөд морь хурдлахад хүн морины нуруун дээр ийш тийш савчин хөдөлж, давируул нь морийг хатаж өвтгөдөг байжээ. Тиймээс өвдөлтөөс эмээсэн морь хатгуулахгүйн тулд их зөөлөн явах хэрэгтэй болдог байсан байна. Үүнээс үүдэн давируулыг анхандаа морийг хурдлуулах бус харин хурдыг нь сааруулан нэг хэвэнд барихад ашигладаг байжээ. Гэхдээ дөрөө гарах хүртэл давируул тийм ч өргөн хэрэглэгддэггүй байсан бөгөөд дөрөө хэрэглэх болсноос хойш өргөн тархжээ.
Шпор буюу давируулыг анх Европ тивийн Балканы хойгт амьдарч байсан иллирчүүд нээсэн гэдэг бөгөөд одоогоор мэдэгдэж байгаа хамгийн эртний буюу манай тооллын өмнөх 5-р зууны үеийн давируул энэ нутгийн нэгэн булшнаас олдсон юм. Иллир омгийхны нэг төлөөлөгч болох венетууд нь морийг сурган, уналга, ачлаганд ашигладгаараа ойр хавьдаа л алдартай байсан болохоор ийнхүү амьдралын шаардлагаар давируулыг зохион бүтээсэн хэмээн эрдэмтэд үздэг. Ингэхдээ жирийн хүмүүсийн давируул нь хар төмөр, эсвэл хүрлээр хийгдсэн байдаг байсан бол язгууртнууд, алдартай хүмүүсийнх нь алт, мөнгөөр хийгддэг байжээ.
Гэхдээ давируулыг Европт өргөн тархахад манай тооллын 5-1-р зууны үед одоогийн Баруун Европын нутагт нүүн ирсэн Кельт омгийнхон шийдвэрлэх үүрэг гүйцэтгэсэн гэж үздэг. Учир нь энэ омгийнхныг Европоор тархах явцад нь германчууд, иберичуд, славчууд давируулыг нь зээлдэн авчээ.
Мэдээж овог, омог болгон давируулд өөрийн онцлогоо тусган өөрчилж байсан нь ойлгомжтой. Ингэсээр одоогийн дугуй давируулын өвөг болох одтой давируул нь 13-р зууны үед бий болжээ. Зуун жилийн дараа хуучны өргөст давируул нь энэ давируулд зайгаа бүрэн тавьж өгсөн юм.
Давируулыг гол төлөв давтах аргаар хийдэг байсан бөгөөд эзнийхээ нийгэмд эзэлдэг байр сууринаас шалтгаалаад алт, мөнгө, элдэв зүйлээр чимэглэдэг байсан байна.
Харин Монгол, Араб, Түрэг зэрэг дорно дахины орнуудад давируулыг мэддэг байсан ч морь зовоодог хэмээн үзэж ташуурыг хэрэглэсээр иржээ.
Шпор буюу давируулыг анх Европ тивийн Балканы хойгт амьдарч байсан иллирчүүд нээсэн гэдэг бөгөөд одоогоор мэдэгдэж байгаа хамгийн эртний буюу манай тооллын өмнөх 5-р зууны үеийн давируул энэ нутгийн нэгэн булшнаас олдсон юм. Иллир омгийхны нэг төлөөлөгч болох венетууд нь морийг сурган, уналга, ачлаганд ашигладгаараа ойр хавьдаа л алдартай байсан болохоор ийнхүү амьдралын шаардлагаар давируулыг зохион бүтээсэн хэмээн эрдэмтэд үздэг. Ингэхдээ жирийн хүмүүсийн давируул нь хар төмөр, эсвэл хүрлээр хийгдсэн байдаг байсан бол язгууртнууд, алдартай хүмүүсийнх нь алт, мөнгөөр хийгддэг байжээ.
Гэхдээ давируулыг Европт өргөн тархахад манай тооллын 5-1-р зууны үед одоогийн Баруун Европын нутагт нүүн ирсэн Кельт омгийнхон шийдвэрлэх үүрэг гүйцэтгэсэн гэж үздэг. Учир нь энэ омгийнхныг Европоор тархах явцад нь германчууд, иберичуд, славчууд давируулыг нь зээлдэн авчээ.
Мэдээж овог, омог болгон давируулд өөрийн онцлогоо тусган өөрчилж байсан нь ойлгомжтой. Ингэсээр одоогийн дугуй давируулын өвөг болох одтой давируул нь 13-р зууны үед бий болжээ. Зуун жилийн дараа хуучны өргөст давируул нь энэ давируулд зайгаа бүрэн тавьж өгсөн юм.
Давируулыг гол төлөв давтах аргаар хийдэг байсан бөгөөд эзнийхээ нийгэмд эзэлдэг байр сууринаас шалтгаалаад алт, мөнгө, элдэв зүйлээр чимэглэдэг байсан байна.
Харин Монгол, Араб, Түрэг зэрэг дорно дахины орнуудад давируулыг мэддэг байсан ч морь зовоодог хэмээн үзэж ташуурыг хэрэглэсээр иржээ.



0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Даваа, 16:25 минут ММСУХ-ны 30 жилийн ой, "Их хурд-10" уралдаанд эхни…
-
8-р сарын 05 -нд Сүүт гүүний унагыг шүтсү...
-
8-р сарын 04 -нд Зүүн бүсийн сонгомол бага ангилалд Ц.Мягмардоржийн…
-
8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Х.Нурлаты…
-
8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Э.Бямбасү…
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Д.Ариуннарангийн хээр хязаалан түрүүл…
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд М.Адъяабаатарын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Зүүн бүсэд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зээрд түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Б.Отгонсэлэнгийн хээр морь түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Баруун бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Т.Цэенд…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Г.Пүрэвсүрэнгийн хүрэн халзан даага түр…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд С.Хүдэрчулууны зээрд соёолон түрүүлжээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн халтар морь түрүүлл…
-
7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Баярмагнайн бор соёолон түрүүллээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд О.Баатарын хонгор соёолон түрүүллээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн Гоё хээр азарга түр…
-
7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Тогтохын хүрэн халзан азарга түрүүл…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Б.Саянсанаагийн халиун азарга түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол бага насны ангилалд Л.Нямба…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд А.Ариунболдын зээрд даага түрүү магна…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд эхний 1…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Б.Дагвабазарын хээр хязаалан түрүүллэ…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Б.Баярхүүгийн зээрд шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Батдоржийн Ганбаярын хээр халзан шүдл…
-
7-р сарын 28 -нд Увс аймагт болсон баруун бүсийн уралдаануудад түрү…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн шүдлэн насны морьд гарааны зурхай ру…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Ж.Батзоригийн хар хязаалан түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Дорнод аймагт болсон "Зүүн бүсийн хурд" уралдаануу…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд 113 хязаалан бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 27 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач Д.…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд Б.Гөлөгсайханы бор шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 27 -нд Хөдөлмөрийн баатар Б.Далай нутагтаа "Цэнхэр тэнгэ…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 121 соёолон мордож, Н.Мөнхийн бор ха…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 147 хязаалан мордож, Г.Хишигбатын хэ…
-
7-р сарын 26 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдаанд эхний 10-т ху…
-
7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд М.Мөнхбатын хул морь түрүүллээ
-
7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Н.Мөнхзоригийн хээр азарга түрүүллээ
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол бага…
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дунд…
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дээд…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна